5 روش برتر نیازسنجی آموزشی برای افزایش بهره‌وری سازمان

آیا می‌دانستید که 74% از مدیران منابع انسانی معتقدند که برنامه‌های آموزشی سازمانشان بدون نیازسنجی دقیق، ناکارآمد است؟

فرض کنید شما به عنوان مدیر منابع انسانی یک شرکت در حال رشد، با چالش بزرگ نیازسنجی آموزشی روبه‌رو شده اید. مدیرعامل از شما خواسته است تا برنامه‌ای جامع برای توسعه مهارت‌های کارکنان طراحی کنید، اما مشکل اینجاست که نمی‌دانید از کجا شروع کنید. آیا همه کارکنان به یک نوع آموزش نیاز دارند یا باید نیازهای آن‌ها را به‌طور جداگانه بررسی کنید؟

• تیم فروش به مهارت‌های مذاکره و ارتباطی نیاز دارد
• بخش فناوری اطلاعات به آموزش‌های امنیت سایبری نیازمند است
• مدیران میانی، درخواست دوره‌های رهبری و مدیریت دارند.

در این میان، شما با یک چالش اساسی مواجه هستید: بودجه محدود و زمان کم؛ نمی‌توانید همه درخواست‌ها را به یک‌باره اجرا کنید، اما اگر آموزش‌ کارکنان را به‌درستی نیازسنجی و اولویت‌بندی نکنید، سازمان با کاهش بهره‌وری و نارضایتی کارکنان روبه‌رو خواهد شد.

پس چگونه می‌توان یک برنامه آموزشی کارآمد طراحی کرد؟ برای یک برنامه آموزشی سازمانی موفق، ابتدا باید شناسایی نیازهای آموزشی انجام دهید، سپس تحلیل شکاف مهارتی و اولویت‌بندی آموزش کارکنان را مشخص کنید.

نیازسنجی آموزشی چیست؟

نیازسنجی آموزشی فرآیندی است که طی آن نیازهای یادگیری کارکنان بررسی شده و سازمان می‌تواند تحلیل دقیقی از کمبودهای مهارتی داشته باشد. این فرآیند شامل شناسایی و تحلیل شکاف مهارتی، ارزیابی عملکرد کارکنان و تعیین اولویت‌های آموزشی است.

چرا نیازسنجی آموزشی اهمیت دارد؟

در واقع، ارزیابی و تحلیل نیازهای یادگیری به سازمان‌ها در این موارد کمک می‌کند:

• بهبود عملکرد کارکنان و افزایش بهره‌وری سازمانی
• تطبیق مهارت‌های کارکنان با نیازهای شغلی
• افزایش انگیزه و رضایت شغلی کارکنان
• کمک به رشد و توسعه سازمانی
• تقویت فرهنگ یادگیری و توسعه مداوم
• مثال:  فرض کنید سازمانی متوجه شده که کارکنانش در استفاده از نرم‌افزارهای جدید دچار مشکل هستند. در این حالت، نیازسنجی آموزشی مشخص می‌کند که چه آموزش‌هایی باید ارائه شوند.

در یک مطالعه منتشرشده در مجله «Training and Development» توسط انجمن مدیریت منابع انسانی(SHRM)، مشخص شد که ۷۵٪ از سازمان‌هایی که نیازسنجی آموزشی را به‌طور منظم انجام می‌دهند، افزایش قابل‌توجهی در بهره‌وری کارکنان خود مشاهده کرده‌اند. این آمار نشان‌دهنده اهمیت نیازسنجی دقیق در بهبود عملکرد سازمان‌ها است.

روش‌های نیازسنجی آموزشی:

چندین روش برای نیازسنجی آموزشی وجود دارد که ترکیب آن‌ها به شما در طراحی یک برنامه بهتر کمک می‌کند:

1.تحلیل شکاف مهارتی (Skill Gap Analysis):

در این روش، وضعیت مهارتی فعلی کارکنان را با مهارت‌های موردنیاز برای انجام شغلشان مقایسه می‌کنید. اگر فاصله‌ای میان مهارت‌های موجود و مهارت‌های موردنیاز وجود داشته باشد، آن شکاف باید از طریق آموزش پر شود.

مثال : در یک شرکت نرم‌افزاری، کارکنان در استفاده از هوش مصنوعی مهارت کافی ندارند. این موضوع از طریق تحلیل شکاف مهارتی مشخص شده و دوره‌های آموزشی لازم طراحی می‌شود.

تحقیقات McKinsey نشان می‌دهد که ۸۷٪ از سازمان‌ها در سراسر جهان با شکاف مهارتی مواجه‌اند و ۴۳٪ آن‌ها معتقدند که این شکاف بر عملکرد کسب‌وکارشان تأثیر منفی دارد.

تحلیل شکاف مهارتی چگونه انجام می‌شود؟

مراحل تحلیل شکاف مهارتی:

1. تعیین مهارت‌های موردنیاز: شناسایی مهارت‌های کلیدی برای دستیابی به اهداف سازمان.
2. ارزیابی مهارت‌های فعلی کارکنان: استفاده از آزمون‌ها، نظرسنجی‌ها و بررسی عملکرد.
3. مقایسه و شناسایی شکاف‌ها: تعیین فاصله بین مهارت‌های موجود و موردنیاز.
4. اولویت‌بندی شکاف‌ها: تمرکز بر مهارت‌هایی که بیشترین تأثیر را بر عملکرد سازمان دارند.
5. برنامه‌ریزی آموزشی: طراحی دوره‌های آموزشی، کارگاه‌ها و منتورینگ برای رفع شکاف‌ها.
6. ارزیابی و بهینه‌سازی: بررسی تأثیر آموزش‌ها و بهبود مداوم فرآیند.

راهکار: با استفاده از ال‌ام‌اس نیل، می‌توانید دوره‌های آموزشی سفارشی‌سازی‌شده را براساس شکاف‌های مهارتی کارکنان ایجاد کنید.

2.نظرسنجی از کارکنان و مدیران :

• گاهی بهترین راه برای فهمیدن نیازهای آموزشی، پرسش به صورت مستقیم از کارکنان است. با نظرسنجی و طرح سوالاتی هدفمند، می‌توان نیازهای آموزشی کارکنان را مستقیماً دریافت کرد.

نمونه سؤال: “چه مهارت‌هایی را برای ارتقای شغلی خود ضروری می‌دانید؟”

3.ارزیابی عملکرد و بازخوردها :

• یکی از روش‌های دقیق نیازسنجی، بررسی عملکرد کارکنان است. اگر فردی در اجرای وظایف خود ضعف داشته باشد، نیاز به آموزش برای بهبود عملکرد او مشخص خواهد شد.

مثال:  در یک سازمان خدمات مشتری، کارمندان در برخورد با مشتریانی که ناراضی هستند، عملکرد صحیحی ندارند. دوره‌های آموزشی مدیریت ارتباط با مشتری می‌تواند این مشکل را حل کند.

چگونه می‌توان آزمون برای ارزیابی عملکرد طراحی کرد؟ در ال‌ام‌اس نیل، می‌توانید آزمون‌های ارزیابی عملکرد را طراحی کنید و براساس نتایج، نحوه عملکرد و یادگیری صحیح کارکنان را بسنجید.

4.بررسی تغییرات فناوری و نیازهای بازار :

• جهان در حال تغییر است و سازمان‌ها باید خود را با این تغییرات وفق دهند. بررسی روندهای بازار و فناوری به شما کمک می‌کند پیش‌بینی کنید که در آینده چه مهارت‌هایی مورد نیاز خواهد بود.

مثال: در یک شرکت حسابداری، قوانین مالیاتی تغییر کرده است. نیازسنجی آموزشی نشان می‌دهد که کارکنان به دوره‌های جدید مالیاتی نیاز دارند.

چگونه می‌توان مهارت‌های مورد نیاز آینده را شناسایی کرد؟

• بررسی تغییرات فناوری
•  تحلیل روندهای بازار
•  ارزیابی نیازهای آموزشی رقبا

5.مصاحبه و گروه‌های کانونی:

• برگزاری جلسات گفتگو با مدیران، کارکنان و متخصصان می‌تواند تصویر واضحی از نیازهای آموزشی ارائه دهد.

مثال: جلسه‌ای با تیم فروش برگزار می‌شود تا مشکلات آن‌ها در مذاکره با مشتریان بررسی شود.

ترکیب این روش‌ها باعث می‌شود که سازمان یک برنامه آموزشی دقیق و هدفمند داشته باشد.

مقایسه روش های نیازسنجی آموزشی:

روش های نیازسنجی	توضیح	مزایا	معایب
تحلیل شکاف مهارتی	مقایسه مهارت‌های مورد نیاز شغلی	شناسایی دقیق کمبود ها، امکان طراحی دوره های هدفمند	نیازمند داده های دقیق، زمان‌بر
نظرسنجی از کارکنان	جمع آوری اطلاعات از کارکنان درباره نیازهای آموزشی	مشارکت کارکنان، شناخت نیازهای واقعی	امکان دریافت پاسخ های نادرست یا غیرشفاف
ارزیابی عملکرد	بررسی نتایج کاری کارکنان برای تشخیص نیازهای اموزشی	داده های واقعی از عملکرد، قابل اندازه گیری	نیازمند ابزارهای دقیق تحلیل عملکرد
بررسی تغییرات بازار و فناوری	تحلیل روند های جدید برای پیش‌بینی نیازهای مهارتی آینده	آینده‌نگری، افزایش رقابت‌پذیری سازمان	عدم قطعیت در پیش‌بینی ها، نیاز به بروزرسانی مداوم
مصاحبه و گروه های کانونی	گفتگو با مدیران و کارکنان برای جمع‌آوری دیدگاه ها	اطلاعات عمیق و دقیق، امکان بحث تعاملی	زمان‌بر، نیازمند تسهیل گری حرفه ای

روش های ارزیابی آموزشی استفاده شده در سازمان ها بر اساس (LinkedIn Learning Report) :

انواع نیازهای آموزشی چیست؟

• نیازهای آموزشی مبتنی بر شغل: مهارت‌های خاص موردنیاز برای انجام وظایف شغلی.
•  نیازهای آموزشی مبتنی بر سازمان: مهارت‌هایی که برای تحقق اهداف سازمانی ضروری‌اند.
•  نیازهای آموزشی مبتنی بر تغییرات بازار: آموزش‌هایی که به‌واسطه تغییرات صنعتی یا فناوری ضروری می‌شوند.
•  نیازهای آموزشی مبتنی بر عملکرد: آموزش‌هایی که برای افزایش بهره‌وری نیروی انسانی لازم هستند.
•  نیازهای آموزشی مبتنی بر رشد فردی: توسعه مهارت‌های ارتباطی، مدیریت زمان و غیره.
•  نیازهای آموزشی قانونی و انطباقی: آموزش‌هایی که بر اساس الزامات قانونی ارائه می‌شوند.
•  نیازهای آموزشی مبتنی بر فناوری: آموزش استفاده از ابزارها و فناوری‌های جدید در محیط کار

چگونه اهمیت آموزش‌ها را اولویت‌بندی کنیم؟  

•  این نیاز آموزشی چقدر برای برنامه آموزشی سازمانی ضروری است؟
• چند نفر از کارکنان به آن نیاز دارند؟
• چه تاثیری بر بهبود عملکرد کارکنان و توسعه مهارت‌های سازمانی دارد؟          

پیشنهاد مطالعه : برای اطلاعات بیشتر درمورد نحوه افزایش مهارت‌های کارکنان، مقاله “توانمندسازی کارکنان” را مطالعه کنید.

چک‌لیستی برای نیازسنجی آموزشی:

• کارکنان چه مهارت‌هایی کم دارند؟
• چه تغییراتی در صنعت نیاز به آموزش دارد؟
• آیا قوانین جدیدی اجرا شده که نیاز به آموزش ایجاد کند؟
• آیا عملکرد کارکنان نیاز به بهبود دارد؟

چگونه یک استراتژی آموزشی موفق بعد از نیازسنجی کارکنان طراحی کنیم؟

یک استراتژی آموزشی موفق باید دقیق، هدفمند و متناسب با نیازهای سازمان و کارکنان باشد. برای این منظور، بهتر است که مراحل زیر را قدم به قدم دنبال کنید:

🔹 نیازسنجی آموزشی جامع انجام دهید: پیش از طراحی هر برنامه‌ای، مشخص کنید که کارکنان به چه مهارت‌هایی نیاز دارند.

🔹 برنامه آموزشی را بر اساس نیازهای واقعی کارکنان طراحی کنید: آموزش‌هایی را ارائه دهید که مستقیماً به بهبود عملکرد شغلی منجر شوند.

🔹 از روش‌های آموزشی متنوع استفاده کنید: یادگیری ترکیبی، شامل آموزش آنلاین، کارگاه‌های عملی، یادگیری در حین کار و منتورینگ، اثربخشی بیشتری دارد.

🔹 زمان و بودجه را بهینه مدیریت کنید: مطمئن شوید که هزینه‌های آموزش متناسب با بودجه سازمان است و زمان کافی برای یادگیری در اختیار کارکنان قرار می‌گیرد.

🔹 مکانیزم‌های سنجش و ارزیابی را تعیین کنید: بررسی کنید که آیا آموزش‌ها تأثیر مثبتی بر عملکرد کارکنان داشته است یا خیر. از بازخورد کارکنان، آزمون‌های مهارتی و بررسی عملکرد شغلی استفاده کنید.

🔹 فرهنگ یادگیری مستمر را در سازمان تقویت کنید: آموزش نباید تنها یک رویداد یک‌باره باشد. سازمان‌هایی که فرهنگ یادگیری مداوم دارند، رشد بیشتری را تجربه می‌کنند.

نیازسنجی آموزشی یکی از مهم‌ترین ابزارهایی است که به شما کمک می‌کند تا سرمایه انسانی سازمانتان را توسعه دهید. وقتی نیازهای آموزشی کارکنان را به‌درستی شناسایی کنید، می‌توانید آموزش‌های مرتبط، کاربردی و هدفمند ارائه دهید که تأثیر مستقیمی بر بهره‌وری سازمان و رشد فردی کارکنان خواهد داشت.

به یاد داشته باشید که یک برنامه آموزشی موفق باید:

• بر اساس نیازهای واقعی سازمان و کارکنان طراحی شود.
• به کمک روش‌های متنوع نیازسنجی (مانند تحلیل شکاف مهارتی، نظرسنجی و ارزیابی عملکرد) اجرا شود.
• همراه با ارزیابی و بهینه‌سازی مداوم باشد تا اثربخشی آن تضمین شود.

پیشنهاد مطالعه : ارزیابی اثربخشی آموزش سازمانی

حالا نوبت شماست تا اولین گام را در مسیر بهبود آموزش کارکنان بردارید.

اگر به دنبال یک راهکار جامع برای مدیریت آموزش سازمانی هستید، ال‌ام‌اس نیل با کمک به شما در تحلیل شکاف مهارتی کارکنان و نیازسنجی آموزشی، مسیر یادگیری کارکنان شما را بهینه می‌کند. [درخواست دمو رایگان]